Ruiny huty szkła w Złatnej

Miejscowość:
Złatna
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Złatna to wieś na Żywiecczyźnie, położona w gminie Ujsoły. Główna zabudowa miejscowości ciągnie się wzdłuż potoku o nazwie Bystra, a przysiółki wspinają się na stoki pasm górskich grupy Lipowskiego Wierchu oraz grzbietu granicznego z Krawców Wierchem. Początki osadnictwa na tych niegościnnych terenach nie są wcale odległe, sięgają przełomu XVI i XVII wieku – pierwsi pojawili się tutaj zajmujący się pasterstwem przedstawiciele ludności wołoskiej, którzy być może zmieszali się z przybyszami z równin. Przez długi czas największym bogactwem Beskidów były rozległe lasy. W XIX wieku fakt ten dostrzegli ówcześni właściciele Żywiecczyzny, Habsburgowie, którzy rozpoczęli racjonalną gospodarkę leśną. Aby dobrze zarządzać zielonym bogactwem sprowadzili leśników m.in. z głębi cesarstwa. To dla nich postawili szereg budynków, które dziś możemy podziwiać jako atrakcje turystyczne. W Złatnej chociażby stoi efektowna leśniczówka, zbudowana w latach 70. XIX wieku. Zaprojektował ją nadworny budowniczy miejscowych Habsburgów, Karol Pietschka. Złatna może się też pochwalić epizodem przemysłowym. Na początku XIX wieku, kiedy Żywiecczyzną władali jeszcze Wielopolscy, w przysiółku Złatna Huta uruchomiono hutę szkła. Specjalistów ściągnięto z Austrii i Niemiec. Dziś w przysiółku zobaczymy rekonstrukcję prymitywnego pieca komorowego, opalanego węglem drzewnym. Powyżej niego zachowały się ślady drugiego pieca oraz fundamenty głównego budynku huty; postawiono go z cegły, miał ponad 30 m długości - musiał więc wywierać na góralach wielkie wrażenie, tym bardziej, że buchał z niego gęsty dym. W Złatnej kształtowano szkło białe i zielone - głównie proste naczynia stołowe. Kruche wyroby miejscowej huty są dzisiaj wielką rzadkością. Zieloną butelkę ze Złatnej możemy zobaczyć w Muzeum w Żywcu. Huta funkcjonowała do lat 70. XIX wieku. Kolejni właściciele Żywiecczyzny dostrzegli wtedy, jak szybko znikają okoliczne lasy, przetwarzane na węgiel drzewny. Produkcję więc wstrzymano. Ciekawym zabytkiem, związanym z hutą, jest kamienny krzyż, znajdujący się nieopodal. Ustawiono go w 1833 roku ku upamiętnieniu trzech pracowników zakładu: Józefa i Feliksa Gottlicherów oraz Jerzego Frenzla.

Wyświetlenia:  987
Lokalizacja:

Ul. BRAK
BRAK Złatna
Gmina: Ujsoły
Powiat: żywiecki


Region turystyczny: 
Beskid Żywiecki, Beskidy i Śląsk Cieszyński
Lokalizacja: 
W górach, W lesie, Na wsi
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Poprzemysłowe, Źródła historii

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 2 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Pogoda
Zakopane
Gastronomia w pobliżu
Milówka
8.16 km
Milówka
8.45 km
Wydarzenia w pobliżu
Koniaków
2025-08-14
17.76 km
Centrum Koronki Koniakowskiej zaprasza na Weekend z Koronką, podczas którego miłośnicy tego wyjątkowego rękodzieła będą mogli wziąć do ręki heknadlę i spróbować swoich sił przy tworzeniu rózićki. Osiemnaście godzin intensywnej pracy, okraszonej cennymi radami Koronczarek, skupienie… a jeśli pogoda dopisze również cztery dni pięknych widoków.
Koniaków
2025-11-08
17.76 km
Centrum Koronki Koniakowskiej zaprasza na Weekend z Koronką, podczas którego miłośnicy tego wyjątkowego rękodzieła będą mogli wziąć do ręki heknadlę i spróbować swoich sił przy tworzeniu rózićki. Osiemnaście godzin intensywnej pracy, okraszonej cennymi radami Koronczarek, skupienie… a jeśli pogoda dopisze również cztery dni pięknych widoków.
Koniaków
2025-04-26
17.80 km
W dyktandzie będzie mógł wziąć udział każdy bez względu na wiek. Wszyscy uczestnicy będą pisali równocześnie. Ocenie będą podlegać prace, które zostaną dobrowolnie złożone przez uczestników komisji oceniającej. Podczas oceny komisja przyzna dodatkowe punkty dzieciom i młodzieży. Rozpoczęcie godz. 16.00
Koniaków
2025-03-27
19.13 km
Serdecznie zapraszamy na weekend z Koronką Koniakowską 2025 !