Plac Wojska Polskiego w Białej (dawny Stary Rynek)

Miejscowość:
Bielsko-Biała
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Dzisiejszy plac Wojska Polskiego w Bielsku-Białej to jeden z dwóch rynków dawnej Białej Krakowskiej. Plac, wytyczony w czasach nadawania Białej w 1723 r. praw miejskich, posiada kształt zbliżony do prostokąta o wymiarach 100 na 80 m. Ma interesującą zabudowę, która w dzisiejszym kształcie pochodzi głównie z XIX oraz z przełomu XIX i XX w. Plac ogranicza od południa ul. 11 Listopada, stanowiąca strefę pieszą i główny deptak miejski.

O placu (dawnym rynku)

Od czasów powstania nowego miasta w 1723 r. budownictwo wokół nowo wytyczonego rynku postępowało bardzo powoli. W połowie wieku powstał drewniany ratusz, jednak przez długi czas wiele okolicznych parceli było pustych. Na innych stały głównie parterowe domy drewniane. 31 października 1769 r. w ratuszu w Białej odbył się zjazd, na którym podpisano akt utworzenia naczelnych władz konfederacji barskiej, które stanowiła Generalna Rada Stanów Skonfederowanych, zwana w skrócie Generalnością. Konfederacja barska to pierwsze z polskich powstań narodowych, skierowane przeciw Rosji (coraz bardziej wówczas uzależniającej Polskę od siebie) oraz przeciw popieranemu przez nią królowi Stanisławowi Poniatowskiemu, które miało miejsce w latach 1768-72. W ciągu wielu miesięcy (z przerwami) mieściła się w Białej oraz Bielsku kasa Generalnej Rady oraz intendentura. Stacjonował tu także konfederacki garnizon, a gościli m.in. Kazimierz Pułaski i Józef Wybicki - autor słów Mazurka Dąbrowskiego. Biała atakowana była kilkakrotnie przez wojska rosyjskie, zaś jej zdobycie w 1772 r. spowodowało przeniesienie Generalnej Rady do Cieszyna. Patriotyczny zryw w tym samym roku upadł i nastąpił I rozbiór Polski, w wyniku którego Biała znalazła się w zaborze austriackim. Jeszcze przed końcem XVIII w. powstał w Białej Nowy Rynek, w wyniku czego plac zyskał nazwę Starego Rynku. Niebawem obok starej drewnianej zabudowy zaczęła pojawiać się murowana, która w końcu stała się dominującą. W 1827 wzniesiono nowy klasycystyczny ratusz rozbierając dotychczasową, drewnianą budowlę. Wiek XIX przyniósł też budowę większości obiektów istniejących tu do dzisiaj. W 1880 r. powstał neobarokowy pałacyk Strzygowskich, zaś w 1897 wzniesiono nowy gmach ratusza w stylu neorenesansu (stary, klasycystyczny, stał się siedzibą sądu). Początek XX w. zaowocował architekturą secesyjną, której przykładem jest kamienica Pod Żabami - jeden z podręcznikowych przykładów polskiej secesji. Pod koniec XIX w., a potem aż do czasów odzyskania niepodległości przez Polskę, plac na cześć cesarza Franciszka Józefa nosił nawę Josefplatz. W okresie PRL nie oszczędzono placowi „radosnej twórczości”. W latach 80-tych wyburzono kamienice w północnej pierzei i otwarto przestrzeń placu na wielki budynek Spółdzielczego Domu Handlowego Klimczok. Wówczas bardzo wyraźnie zakłócono starą tożsamość historyczno-architektoniczną rynku. Podczas „remontów” zniszczeniu uległa ornamentyka kamienicy „Stefanka” oraz kamienicy Juliusza Korna (niegdyś jednej z najciekawszych architektonicznie tutejszych budowli). Początek naszego wieku przyniósł m.in. koncepcje wyeliminowania ruchu samochodowego z płyty rynku i równoczesne powstanie parkingu podziemnego. Powstały też plany architektoniczne dotyczące przestrzeni placu, które zresztą wzbudziły kontrowersje.

Wirtualne wycieczki
Wyświetlenia:  333
Lokalizacja:

Ul. Plac Wojska Polskiego
43-300 Bielsko-Biała
Gmina: Bielsko-Biała
Powiat: Bielsko-Biała


Region turystyczny: 
Beskidy i Śląsk Cieszyński
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Bielsko-Biała
0.14 km
Bielsko-Biała
0.19 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Bielsko-Biała
0.31 km
Bielsko-Biała
0.52 km
Bielsko-Biała
0.54 km
Bielsko-Biała
0.58 km
Bielsko-Biała
0.67 km
Gastronomia w pobliżu
Bielsko-Biała
0.05 km
Bielsko-Biała
0.05 km
Bielsko-Biała
0.08 km
Bielsko-Biała
0.09 km
Bielsko-Biała
0.27 km
Wydarzenia w pobliżu
Bielsko-Biała
2023-09-01
0.48 km
Wystawa prezentuje zrealizowane w ostatnich latach rzeźby, obiekty i instalacje, które odwołują się do niejasnych właściwości materii.
Bielsko-Biała
2023-09-25
0.82 km
Na Dni Seniora w Bielsku-Białej w 2023 roku zaprasza prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski oraz Rada Seniorów Miasta Bielska-Białej
Bielsko-Biała
2023-11-12
0.95 km
Niezwykłe koncerty łączące nieśmiertelną muzykę zespołu Queen z symfonicznymi aranżacjami w wykonaniu orkiestry Alla Vienna już od pięciu lat zachwycają fanów twórczości legendarnej grupy! Queen Symfonicznie bilety już w sprzedaży. Queen Symfonicznie w Polsce
Bielsko-Biała
2023-10-19
0.95 km
ABBA i inni symfonicznie! Niewiele zespołów może się pochwalić faktem, że stało się symbolem muzycznym całej dekady, było głównym towarem eksportowym swojego kraju oraz że na podstawie jego muzyki napisano musical, który potem doczekał się ekranizacji. ABBA i inni symfonicznie bilety już dostępne.
Bielsko-Biała
2023-10-28
0.95 km
Zapraszamy na wyjątkowe koncerty legendy polskiej sceny rockowej - Krzysztofa Cugowskiego! Krzysztof Cugowski z Zespołem Mistrzów - Moje Najważniejsze