Architektura willowa dzielnicy Cygański Las

Miejscowość:
Bielsko-Biała
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Nazwa „Cygański Las”, która obecnie przyjęła się dla obszarów parkowych w południowej części Bielska-Białej, to dosłowny przekład niemieckiej nazwy „Zigeunerwald”, która jednak jest zniekształconą formą od „Ziegenwald” czyli „Kozi Las”. W czasach PRL teren ten nosił nazwę Park Ludowy. Od drugiej połowy XIX w. do czasów II wojny powstawała tu dzielnica uzdrowiskowo-willowa. Spacer przez nią pozwala zapoznać się z dużą różnorodnością architektoniczną, a także z charakterystycznym klimatem epoki.

Charakterystyka dzielnicy

Cygański Las to nazwa pierwotnie odnosząca się do kompleksów leśnych leżących w południowej części Bielska-Białej, na terenie obecnych dzielnic Olszówka i Mikuszowice. Lasy te, o charakterze mieszanym, porastają północne zbocza górskiego grzbietu, który od masywu Szyndzielni odgałęzia się na północny zachód, w stronę Mikuszowic. Główne wzniesienia tego grzbietu to Kołowrót, Kozia Góra i Równia. Cygański Las wymieniony został już w dokumencie z początku XIV wieku, kiedy to został nadany bielszczanom przez księcia Mieszka Cieszyńskiego. W latach 60-tych XIX w. dolne partie lasu przekształcono w park leśny wzorowany na Lesie Wiedeńskim, co przyczyniło się do popularności rekreacyjno-turystycznej tego terenu. Wkrótce zaczęły powstawać tu rezydencje willowe i letniskowe, trakty spacerowe oraz baza gastronomiczno-noclegowa. Od końca XIX w. docierał tu tramwaj. Przez kilkadziesiąt lat powstało tu wiele budowli nawiązujących do różnych tradycji architektonicznych. Mamy tu do czynienia ze swoistą mieszanką stylów, jakie w zabudowie willowej czy letniskowo-uzdrowiskowej spotkać możemy na obszarze dawnej Europy Środkowej. Obok willi bogatych bielszczan budowano tu także obiekty użyteczności publicznej. W 1870 r. powstał pierwszy dom kuracyjny - „Kurhaus” - o neoklasycznej, oszczędnej architekturze. Kolejny obiekt tego rodzaju z 1885 r. przybrał ozdobniejszą, bardziej „uzdrowiskową” formę. Spacer po dzielnicy pozwala zapoznać się z różnorodnością tutejszych budowli. Zobaczymy tu zarówno domki w stylu cottage, wille z charakterystycznymi wieżyczkami, nawiązujące swą architekturą do alpejskich pensjonatów i pałacyków, jak i obiekty o stylistyce historyzującej, odwołującej się do dawnych stylów - jak choćby reprezentacyjny, neorenesansowy pałac (ul. Bystrzańska 52). Początek XX w. zaznaczył się willami w stylu secesyjnym, zaś lata międzywojenne stylem dworkowym, a także architekturą modernistyczną i funkcjonalistyczną. Rejon ten jest punktem wyjścia kilku szlaków w Beskid Śląski - przede wszystkim w położony blisko miasta lesisty masyw Koziej Góry.

Wirtualne wycieczki
Wyświetlenia:  338
Lokalizacja:

43-300 Bielsko-Biała
Gmina: Bielsko-Biała
Powiat: Bielsko-Biała


Region turystyczny: 
Beskidy i Śląsk Cieszyński
Lokalizacja: 
W lesie, W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Kontakt:
Strona internetowa: www.cyganskilas.org
Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Bielsko-Biała
1.61 km
Bielsko-Biała
1.62 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Bielsko-Biała
0.35 km
Bielsko-Biała
0.72 km
Bielsko-Biała
0.82 km
Bielsko-Biała
0.87 km
Gastronomia w pobliżu
Bielsko-Biała
0.72 km
Bielsko-Biała
1.34 km
Bielsko-Biała
1.49 km
Bielsko-Biała
2.39 km
Bielsko-Biała
2.88 km
Wydarzenia w pobliżu
2025-05-03
3.94 km
Miłośnicy ekstremalnych wyzwań ponownie zmierzą się na wymagających trasach Beskidu Śląskiego.
2025-05-02
11.17 km
Jeśli nie masz pomysłu na majówkę, zapraszamy na V Breńsko-Górecką Noc Muzeów! Jej celem jest promocja wartości historycznych, kulturowych i przyrodniczych gminy Brenna.
2025-05-31
11.79 km
Już 31 maja 2025 r. macie niepowtarzalną okazję spotkać Utopca na malowniczym Bajkowym Szlaku! Utopiec będzie na Was czekał w dwóch miejscach: 10:00 – 11:20 – odcinek od szlabanu do wodospadu 12:00 – 14:00 – Chata Grabowa (gdzie dodatkowo odbędą się animacje dla małych i dużych!)
2025-05-01
11.79 km
Warsztaty: Tradycje pasterskie Beskidu Śląskiego Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze Pokaz: Strzyżenie owiec
Brenna
2025-05-03
11.79 km
AKTYWNIE I KREATYWNIE – Rodzinne Spotkanie z Utopcem