Odkrywka cieszynitów

Miejscowość:
Cieszyn
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Pogórze Cieszyńskie, a w szczególności obszar położony w pobliżu Cieszyna, obfituje w formy terenu ukształtowane na skutek wydobywania lokalnych surowców, m.in. cieszynitów. Skały te były wykorzystywane przez człowieka już od schyłku epoki brązu i w epoce żelaza przy produkcji ceramiki. Od XIX wieku wydobywano je w kilku kamieniołomach w okolicach Cieszyna, głównie na potrzeby inwestycji drogowych i budowlanych. Obecnie nie są eksploatowane i nie mają gospodarczego znaczenia. Cieszynity powstały w kredzie w wyniku wciśnięcia się magmy między istniejące już utwory skalne. Występują w kilku odmianach i łączone są z tzw. cieszyńską prowincją magmową, która rozciąga się od Hranic na Morawach aż po Bielsko-Białą. Główną formą występowania cieszynitów są żyły pokładowe (sille).

Wychodnie w rejonie ul. Krętej, fot. ARC PMT Śląsk Cieszyński | fot. UM Cieszyn

Miejscem, gdzie można zaobserwować cieszynity jest właśnie odkrywka cieszynitów, znajdująca się w Cieszynie przy ulicy Krętej i Granicznej. Miejsce to objęto ochroną w formie stanowiska dokumentacyjnego, które obejmuje obszar 0,0647 ha. Ściana odkrywki ma długość ponad 25 m, a maksymalną wysokość około 2,5 m osiąga w części środkowej. Cieszynit ma w tym miejscu strukturę grubo- lub średnioziarnistą, o barwie zmieniającej się w zależności od miejscowych zmian proporcji pomiędzy minerałami ciemnymi i jasnymi. W środkowej części skała magmowa jest „świeżo” odsłonięta i doskonale widoczne są w niej czarne, wydłużone słupki – kryształy hornblendy, pirokseny oraz jaśniejsze plagioklazy i skaleniowce. W częściach brzeżnych ściany, cieszynit jest zwietrzały, stąd miejscami skała pokryta jest naskorupieniami tlenków żelaza powstałych w skutek rozkładu ciemnych minerałów.

Cieszynity, fot. CDPGŚ Aleksandra Liszka

Cieszynity, minerały skałotwórcze, fot. CDPGŚ Aleksandra Liszka

Proponowana trasa dojścia do stanowiska dokumentacyjnego „Odkrywka cieszynitów” od parkingu przy kościele. Krótsza trasa od ulicy Ładnej jest bardzo stroma.

 

Twoja ocena:
Ocena: 5.0 (Oddano 1 głosy)
Lokalizacja:

Cieszyn
Gmina: Cieszyn
Powiat: cieszyński


Kategoria: 
Natura

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Forma skalna

Dostępność Całoroczny
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
W pobliżu
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Cieszyn
0.94 km
Cieszyn
0.98 km
Cieszyn
1.07 km
Cieszyn
1.38 km
Cieszyn
1.48 km
Gastronomia w pobliżu
Cieszyn
1.15 km
Cieszyn
1.38 km
Cieszyn
1.46 km
Wyświetlenia:  437